Upadłość konsumencka to pojęcie, które pojawia się coraz częściej w rozmowach publicznych, ponieważ może dotyczyć każdego z nas – osób fizycznych. Często upatruje się w tym rozwiązania swoich problemów finansowych, należy jednak pamiętać, że nie jest to takie proste, jak mogłoby się wydawać. Aby ogłosić upadłość konsumencką, trzeba spełnić określone warunki. Co powinno się wiedzieć na ten temat?
Czym jest upadłość konsumencka?
Warto zacząć od początku, czyli od definicji tego, czym jest upadłość konsumencka. Posługując się prostymi słowami, jest to nic innego jak redukcja lub umorzenie zadłużenia osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Brzmi obiecująco, trzeba jednak pamiętać o tym, że nie każdy może ubiegać się o upadłość – jest to zarezerwowane dla określonej grupy osób, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, która sprawia, że są niewypłacalni. Sądy, choć przez ostatnie lata bardzo liberalnie podchodzą do tej kwestii, nadal każdy taki wniosek dokładnie sprawdzają. Warto skorzystać z pomocy adwokata, któremu można zlecić reprezentację przed sądem w sprawach o upadłość konsumencką.
Kto może starać się o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Kwestie związane z regulacją upadłości konsumenckiej określa ustawa o Prawie upadłościowym i naprawczym, która w ciągu ostatnich lat, była kilkukrotnie poddawana nowelizacji. Ostatnim razem miało to miejsce w 2019 roku, co sprawiło, że jeszcze bardziej prawo to zostało zliberalizowane. Wiązało się to przede wszystkim z rosnącą liczbą spraw, które wpływały do sądu. Z roku na rok jest ich coraz więcej.
O upadłość konsumencką mogą starać się osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej, które spełnią określone warunki. Muszą wykazać we wniosku, że są niewypłacalni, to znaczy, że nie są w stanie spłacać swoich zadłużeń i jest to stan permanentny. Dodatkowo należy też udowodnić, że zadłużenie nie jest wynikiem celowego działania lub rażącego niedbalstwa. To czy wniosek zostanie przyjęty, ustali jednak sąd, po dokładnym zbadaniu sprawy. Każdy wniosek jest poddawany indywidualnemu sprawdzeniu.
Kiedy nie można ogłosić upadłości konsumenckiej?
Przesłankami, które mogą uniemożliwić ubieganie się o upadłość konsumencką, są sytuacje, gdy osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą lub jej zadłużenia wynikają z niedbalstwa, lub celowego działania na własną niekorzyść. Po nowelizacji o ogłoszenie bankructwa mogą ubiegać się także osoby, które zadłużyły się z premedytacją, jednak w ich przypadku plan spłaty musi nastąpić maksymalnie do 7 lat. Sąd może odrzucić wniosek także w innych przypadkach, jak wówczas, gdy dłużnik w ciągu ostatnich 10 lat już miał umorzone postępowanie upadłościowe, umorzone zobowiązanie w części lub całości, jego plan spłaty był uchylany lub dopuścił się w ciągu tego czasu uchybienia terminu zgłoszenia wniosku. Do odrzucenia może też dojść także w momencie, gdy dłużnik dopuścił się zakłamania we wniosku.
Jak ogłosić upadłość konsumencką?
Aby ogłosić upadłość konsumencką, należy złożyć wypełniony wniosek o ogłoszenie upadłości do odpowiedniego dla miejsca zamieszkania sądu rejonowego. Oprócz danych osobowych muszą zostać uwzględnione także informacje o wysokości zadłużenia, terminie spłaty oraz wymienieni wszyscy wierzyciele. Konieczne będzie także wykazanie posiadanego majątku i jego wyceny, informację o przychodach i kosztach utrzymania, uzasadnienie okoliczności powstania zadłużenia, a także informacje o czynnościach prawnych podjętych w ostatnim roku oraz oświadczenie o prawdziwości danych.
Jakie są konsekwencje upadłości konsumenckiej?
Upadłość konsumencka nie jest po prostu umorzeniem długu. Majątek posiadany przez dłużnika wchodzi w skład masy upadłościowej, która później zostaje spieniężona na rzecz wierzycieli. Oczywiście nie wszystko podlega sprzedaży – osoba taka musi mieć zapewnione minimum egzystencji oraz posiadać rzeczy niezbędne do wykonywania pracy. Jeżeli kwota z licytacji będzie niewystarczająca, resztę będzie musiał spłacić dłużnik. Sąd ustala wówczas plan spłaty, który rozpisywany jest na nie dłużej niż 5 lat, z możliwością przedłużenia do kolejne 2 lata. W uzasadnionych przypadkach, gdy sąd uzna, że dłużnik nie posiada żadnego majątku, może on umorzyć część lub całość zadłużenia.
Najważniejszą konsekwencją upadłości konsumenckiej jest właśnie pozbycie się całego posiadanego majątku, w zamian za uzyskanie wolności od długów. Osoby takie stają się oficjalnie bankrutami i mogą rozpocząć życie na nowo, już bez obciążeń, ale z koniecznością budowania wszystkiego od początku.
